“Câu đáp dịu dàng khiến cơn giận tiêu tan,

lời nói khiêu khích làm nổi cơn thịnh nộ.

2 Lưỡi người khôn tiết ra tri thức,

miệng kẻ dại tuôn chuyện ngu si.

3 Mắt ĐỨC CHÚA ở mọi nơi mọi chỗ

hằng dõi theo kẻ dữ người lành.

4 Lời xoa dịu tựa cây ban sự sống,

lời nham hiểm làm tan nát tâm can.

5 Kẻ ngu khinh lời cha nghiêm huấn,

ai giữ lời sửa dạy sẽ nên khôn.

6 Nhà người ngay dư đầy của cải,

nhưng huê lợi của kẻ ác gây bối rối âu lo.

7 Môi người khôn truyền bá kiến thức,

lòng kẻ dại chẳng được thế đâu.

8 ĐỨC CHÚA ghê tởm hy lễ của đứa ác,

nhưng ưa thích lời cầu của kẻ ngay.

9 ĐỨC CHÚA ghê tởm lối sống của ác nhân,

nhưng mến thương người theo đuổi sự công chính.

10 Kẻ rời xa đường ngay chính sẽ bị nghiêm trị,

ai khinh thường lời sửa dạy sẽ phải mạng vong.

11 Âm phủ, âm ty còn phơi bày trước nhan ĐỨC CHÚA,

huống chi là lòng dạ con người !

12 Kẻ nhạo báng không thích bị khiển trách,

cũng chẳng chịu đến với người khôn.

13 Lòng mừng vui làm hân hoan nét mặt,

lòng sầu muộn khiến tâm trí rã rời.

14 Trí người minh mẫn kiếm tìm tri thức,

miệng kẻ ngu si ham thích chuyện điên rồ.

15 Kẻ cùng khốn thấy ngày nào cũng xấu,

đời người vui là yến tiệc kéo dài.

16 Ít của ít tiền mà biết kính sợ ĐỨC CHÚA

hơn có cả kho tàng mà cứ phải âu lo.

17 Thà bữa rau bữa cháo mà yêu thương nhau

còn hơn mâm cao cỗ đầy mà bất hoà bất thuận.

18 Kẻ nóng tính gây ra cãi vã,

người chậm giận làm dịu cuộc đôi co.

19 Đường kẻ lười bị rào gai cản trở,

lối người ngay được bồi đắp thênh thang.

20 Con khôn làm hài lòng cha,

đứa dại không nể mặt mẹ.

21 Kẻ ngu si lấy điều dại làm vui,

người hiểu biết cứ thẳng đường mà tiến.

22 Thiếu bàn bạc, chương trình đổ vỡ,

nhiều cố vấn, ắt sẽ thành công.

23 Biết đối đáp khiến con người vui thú,

nói đúng lúc, thật tốt đẹp dường bao !

24 Người khôn theo con đường đưa lên sự sống,

tránh con đường dẫn xuống âm ty.

25 Nhà đứa kiêu căng, ĐỨC CHÚA giật cho sập,

đất kẻ goá bụa, Người giữ vững đường ranh.

26 ĐỨC CHÚA ghê tởm những mưu đồ xấu xa,

còn lời lẽ nhân hậu thì thuần khiết.

27 Kẻ hám lợi làm tan hoang nhà cửa,

người khinh chê quà hối lộ sẽ được sống lâu.

28 Người công chính nghĩ suy rồi mới đáp,

miệng kẻ ác tuôn trào chuyện xấu xa.

29 ĐỨC CHÚA ở xa phường gian ác,

nhưng nghe lời nguyện của chính nhân.

30 Cái nhìn ngời sáng làm tâm hồn vui sướng,

tin tức may lành khiến xương cốt vững vàng.

31 Kẻ lắng nghe lời sửa dạy, lời ban sự sống,

sẽ được cư ngụ với những bậc khôn ngoan.

32 Bỏ lời nghiêm huấn là coi rẻ chính mình,

nghe lời sửa dạy là sắm lấy hiểu biết.

33 Lòng kính sợ ĐỨC CHÚA là trường dạy khôn ngoan,

khiêm nhu là đường dẫn đến vinh dự.”

Xem tiếp…

“Phụ nữ khôn ngoan xây dựng cửa nhà,

phụ nữ dại dột tự tay phá đổ.

2 Người sống đời ngay thẳng thì kính sợ ĐỨC CHÚA,

kẻ lạc xa chính lộ lại khinh dể Người.

3 Miệng kẻ dại có mầm kiêu ngạo,

môi người khôn bảo vệ người khôn.

4 Không có bò, máng ăn trống rỗng,

nhờ sức trâu, nguồn lợi dồi dào.

5 Chứng nhân ngay thật thì không hề gian dối,

chứng nhân xảo trá toàn nói chuyện dối gian.

6 Đứa nhạo báng tìm khôn ngoan chẳng thấy,

người hiểu biết gặp tri thức dễ dàng.

7 Bạn hãy tránh xa đứa ngu si dại dột,

vì biết rằng hắn chẳng có lời lẽ khôn ngoan.

8 Cái khôn của kẻ sáng suốt là biết rõ đường mình đi,

cái dại của kẻ ngu si là đi lường gạt.

9 Kẻ ngu nhạo báng hy lễ đền tội,

và ơn Chúa ở với những người ngay.

10 Nỗi đắng cay chỉ riêng lòng mình biết,

niềm hân hoan đâu chia sẻ được với người ngoài.

11 Nhà của ác nhân sẽ bị tàn phá,

lều của người ngay ngày càng phát đạt.

12 Có con đường xem ra ngay thẳng,

nhưng rốt cuộc lại đưa đến tử vong.

13 Cả khi cười, lòng vẫn vương sầu muộn,

sau niềm vui lại đến nỗi buồn phiền.

14 Kẻ bất trung lãnh hậu quả do cách mình sống,

người tử tế hưởng hoa trái của việc mình làm.

15 Kẻ khờ khạo ai nói gì cũng tin,

người khôn ngoan thì đắn đo từng bước.

16 Người khôn sợ điều dữ và tìm cách tránh xa,

kẻ dại thì hung hăng và tự tin quá đáng.

17 Người nóng tính làm những điều dại dột,

đứa mưu mô bị kẻ ghét người khinh.

18 Kỷ phần của kẻ ngây thơ là dại dột,

tri thức là triều thiên trên đầu người khôn.

19 Kẻ xấu phải cúi mình trước mặt người lành,

kẻ ác chầu chực nơi cửa nhà người công chính.

20 Kẻ nghèo khó, láng giềng cũng ghét bỏ,

người giàu sang có vô số bạn bè.

21 Khinh rẻ tha nhân thì mắc tội,

nhưng xót thương kẻ nghèo là có phúc.

22 Kẻ mưu toan điều ác lại chẳng lầm lạc sao ?

Người toan làm điều thiện sẽ gặp được nhân nghĩa tín thành.

23 Chịu cực là có ăn,

nói suông thì chỉ tổ đói nghèo.

24 Phú quý là triều thiên của người khôn,

còn kẻ ngu thì dại vẫn hoàn dại.

25 Chứng nhân ngay thật cứu được bao mạng người,

chứng nhân dối trá chỉ làm trò bịp bợm.

26 Kính sợ ĐỨC CHÚA sẽ được an toàn kiên vững,

Người là nơi ẩn náu cho con cái Người.

27 Kính sợ ĐỨC CHÚA là nguồn sự sống,

giúp ta tránh được cạm bẫy tử thần.

28 Đông dân, nhà vua được mạnh thế,

thiếu dân, lãnh tụ sẽ đổ nhào.

29 Người chậm giận thì đầy sáng suốt,

kẻ nóng tính để lộ cái dại khờ.

30 Tâm hồn bình an là nguồn sống cho thể xác,

nhưng lòng ghen ghét tựa chứng bệnh mục xương.

31 Áp bức người yếu thế

là sỉ nhục Đấng tạo thành nên họ,

thương xót kẻ khó nghèo

là tôn kính Đấng dựng nên người đó.

32 Ác nhân té nhào vì điều ác nó gây ra,

chính nhân vững dạ vì đã sống vẹn toàn.

33 Khôn ngoan ngự trị trong lòng người hiểu biết,

nhưng chẳng ai thấy nó trong dạ đứa ngu si.

34 Đức công chính đem cường thịnh cho nước,

còn tội lỗi gây nhục nhằn cho dân.

35 Bầy tôi mưu trí được hưởng ơn vua,

bầy tôi bất tài làm vua thịnh nộ.

Xem tiếp…

“Yêu lời nghiêm huấn là yêu tri thức,

ghét lời sửa dạy là dại dột ngu si.

2 ĐỨC CHÚA quý chuộng người lương thiện,

nhưng Người kết án kẻ mưu mô.

3 Kẻ làm ác đâu đứng vững được hoài,

nền móng của chính nhân chẳng bao giờ lay chuyển.

4 Có vợ đảm đang như được mang ngọc miện,

có vợ hư hỏng như bị bệnh mục xương.

5 Người ngay chính chỉ nghĩ chuyện công minh,

kẻ gian tà luôn bày mưu lường gạt.

6 Lời kẻ ác giương bẫy giết người,

miệng chính nhân thì lo cứu sống.

7 Ác nhân đã bị lật nhào là không còn nữa,

còn nhà người công chính vẫn đứng nguyên.

8 Người biết điều phải trái sẽ được khen ngợi,

kẻ phán đoán lệch lạc sẽ bị khinh chê.

9 Thà làm dân thường mà có

một đầy tớ

còn hơn ra bộ ông lớn mà chẳng đủ cơm ăn.

10 Người công chính chăm lo cho sự sống đàn vật,

còn ác nhân thì thâm độc tận đáy lòng.

11 Người canh tác đất đai được no đầy cơm bánh,

kẻ chạy theo chuyện phù phiếm là đứa ngu si.

12 Lưới dò của kẻ xấu lôi cuốn ác nhân,

cội rễ của người công chính thì bền vững.

13 Vì tội lỗi của đôi môi mà ác nhân sa bẫy,

còn người công chính được thoát cảnh khốn cùng.

14 Người ăn nói tử tế sẽ được bao điều tốt đẹp,

mỗi người sẽ lãnh hậu quả việc mình làm.

15 Kẻ ngu cứ tưởng mình đi đường ngay chính,

ai nghe lời khuyên nhủ mới là người khôn.

16 Kẻ ngu si không kìm được giận dữ,

người khôn khéo biết nén nhục nuốt sầu.

17 Ai trình bày sự thật thì nói lên công lý,

kẻ làm chứng gian toàn bịa chuyện lọc lừa.

18 Lời nói bừa bãi khác nào mũi gươm đâm,

miệng lưỡi khôn ngoan lại chữa trị cho lành.

19 Lời ngay thật lưu tồn mãi mãi,

lưỡi dối gian chỉ có một thời.

20 Lòng kẻ mưu điều ác chất đầy chuyện lừa đảo,

người cổ vũ hoà bình được chan chứa niềm vui.

21 Người công chính không khi nào gặp nạn,

còn ác nhân, tai hoạ cứ dập dồn.

22 Đôi môi gian tà bị ĐỨC CHÚA ghê tởm,

kẻ thực thi chân lý thì được Người mến thương.

23 Người khôn khéo chẳng khoe điều mình biết,

kẻ dại khờ để lộ chuyện ngu si.

24 Người cần mẫn sẽ nắm quyền thống trị,

kẻ biếng lười thì bị bắt làm phu.

25 Mối lo lắng trong lòng khiến con người suy sụp,

nhưng những lời tử tế làm cho họ hân hoan.

26 Người công chính dẫn lối cho bạn bè,

nhưng đường ác nhân đi

khiến chúng bị lạc.

27 Kẻ lười biếng có thịt săn cũng không chịu nấu,

nhưng siêng năng là vốn quý của con người.

28 Đường công minh đưa tới sự sống,

lối gian tà dẫn đến tử vong.”

Xem tiếp…

“ĐỨC CHÚA ghê tởm bàn cân gian,

nhưng ưa thích quả cân chính xác.

2 Kiêu hãnh đi liền với ô nhục,

khôn ngoan ở với kẻ khiêm nhường.

3 Đức liêm khiết của người chính trực sẽ dẫn lối họ đi,

còn mưu mô của kẻ lọc lừa khiến chúng bị tiêu diệt.

4 Trong ngày thịnh nộ, của cải ích lợi chi,

chỉ đức công chính mới cứu khỏi tử thần.

5 Đức công chính của người sống vẹn toàn

sẽ giúp họ thẳng đường tiến bước,

còn ác nhân lại sa vào chính mưu độc của nó.

6 Đức công chính của người ngay thẳng sẽ cứu họ,

còn kẻ lừa đảo lại mắc bẫy vì tham lam.

7 Khi ác nhân nằm xuống, mối hy vọng của nó tiêu tan,

và niềm cậy trông vào của cải cũng tan thành mây khói.

8 Người công chính được thoát cảnh hiểm nghèo,

đứa gian tà lại rơi vào thế chỗ.

9 Quân vô đạo dùng miệng lưỡi làm hại tha nhân,

bậc chính nhân nhờ tri thức mà được cứu thoát.

10 Chính nhân thịnh đạt, cả thành mừng rỡ,

kẻ ác tiêu vong, ai cũng reo hò.

11 Người ngay chúc phúc, cả thành được thịnh vượng,

ác nhân mở miệng, cả thành phải tiêu vong.

12 Kẻ thiếu lương tri mới khinh khi người khác,

người giàu hiểu biết thì ngậm miệng làm thinh.

13 Đứa ngồi lê đôi mách sẽ tiết lộ điều bí mật,

còn người tín cẩn giữ kín chuyện riêng tư.

14 Thiếu lãnh đạo, dân tộc bị sụp đổ,

nhiều cố vấn, đất nước được an ninh.

15 Ai bảo lãnh người lạ sẽ chuốc hoạ vào thân,

kẻ ghét chuyện giao kèo được bình yên vô sự.

16 Đàn bà có duyên được tiếng tăm,

đàn ông gan dạ được giàu có.

17 Người nhân hậu làm ích cho bản thân,

kẻ tàn nhẫn lại làm hại chính mình.

18 Kẻ làm điều ác lãnh đồng lương hư ảo,

người gieo công chính được phần thưởng vững bền.

19 Người thực thi công chính được đi vào cõi sống,

kẻ theo đuổi gian tà phải đến chốn tử vong.

20 ĐỨC CHÚA ghê tởm tâm địa quanh co,

nhưng lối ưa thích sống vẹn toàn.

21 Hẳn ác nhân không thoát khỏi hình phạt,

nhưng giống nòi người công chính sẽ được cứu nguy.

22 Phụ nữ đẹp người mà không đẹp nết

khác chi khuyên vàng đem xỏ mũi heo.

23 Khát vọng của chính nhân ắt sẽ được thành tựu,

hy vọng của kẻ ác đáng chịu thịnh nộ thôi.

24 Người hào phóng lại được thêm giàu có,

kẻ hà tiện lại lâm cảnh túng nghèo.

25 Người rộng lượng được phương phi béo tốt,

chính kẻ cho uống lại được uống thoả thuê.

26 Dân chúng nguyền rủa kẻ đầu cơ lúa gạo,

nhưng chúc phúc cho người đem bán ra.

27 Người tìm kiếm điều thiện thì gặp được ân phúc,

kẻ chạy theo điều ác, điều ác đến bên mình.

28 Ai cậy trông vào của cải, người ấy sẽ quỵ ngã,

còn chính nhân sẽ vươn lên như cành lá xanh tươi.

29 Ai gây bất thuận trong nhà sẽ chẳng có chi làm di sản,

kẻ ngu si đần độn phải làm đầy tớ cho người khôn.

30 Người công chính được thừa hưởng cây sự sống,

kẻ khôn ngoan chinh phục được lòng người.

31 Người công chính còn lãnh thưởng phạt nơi trần thế,

huống chi là kẻ tội lỗi, đứa ác tâm.”

Xem tiếp…

SỐNG CÔNG CHÍNH…

NGƯỜI KHÔN ĂN NÓI CẨN TRỌNG

Châm Ngôn, chương 10:

“Châm ngôn của vua Sa-lô-môn.

Con khôn làm cha vui sướng,

con dại làm mẹ buồn phiền.

2 Của phi nghĩa nào lợi ích chi,

sống công chính mới cứu ta khỏi chết.

3 ĐỨC CHÚA không để kẻ công chính phải đói bao giờ ;

Người gạt bỏ tham vọng phường gian ác.

4 Kẻ biếng nhác phải chịu cảnh nghèo hèn,

người siêng năng được giàu sang phú quý.

5 Mùa hè thu hoạch là khôn,

mùa gặt ngủ vùi là nhục.

6 Đầu người công chính được Chúa chúc lành,

miệng kẻ gian ác chất chứa lời độc địa.

7 Người ngay chính được tưởng nhớ và ngợi khen,

còn tên tuổi kẻ gian tà sẽ mai một.

Người có trí khôn ngoan đón nhận các lệnh truyền,

kẻ môi miệng dại khờ sẽ bị tiêu vong.

9 Ai sống liêm chính sẽ được an toàn,

kẻ đi đường quanh co ắt sẽ bị phát hiện.

10 Kẻ nháy mắt sẽ gây ra đau khổ,

người thẳng thắn rầy la sẽ đem lại an hoà.

11 Miệng người ngay là suối nguồn sự sống,

miệng kẻ ác ẩn giấu bạo hành.

12 Ghét ghen sinh cãi vã,

tình yêu khoả lấp mọi lỗi lầm.

13 Khôn ngoan ở trên môi người sáng suốt,

roi vọt đập xuống lưng kẻ ngu si.

14 Người khôn giữ kỹ điều mình biết,

kẻ ngu mở miệng là tai hoạ đến gần.

Môi lọc lừa che giấu lòng thù ghét,

kẻ buông lời vu cáo là đứa ngu si.

19 Người năng nói năng lỗi,

ai dè giữ lời nói mới là người khôn.

20 Lưỡi người ngay là bạc ròng hảo hạng,

tâm kẻ dữ chẳng đáng giá bao nhiêu.

21 Môi kẻ ngay nuôi sống nhiều người,

còn đứa dại chết vì dốt nát…”

Xem tiếp…